رابطه بین فرد معتاد و هم وابسته

هم وابستگی و اعتیاد رابطه جالبی با یکدیگر دارند و در سطوح مختلف با یکدیگر آمیخته شده اند. برای مبتدیان، هم وابستگی به خودی خود نوعی اعتیاد محسوب می شود که معمولا آن را با عنوان «اعتیاد به رابطه» می شناسند. پس یک نوع رابطه بین فرد معتاد و هم وابسته مخصوصا معتادان به مواد مخدر یا الکل، وجود دارد.

دلیل اینکه این دو نوع اعتیاد با یکدیگر رابطه تنگانگ دارند این است که فرد معتاد و فرد هم وابسته، هر یک خلا زندگی دیگری را پر می کند. به عبارت دیگر، شخص معتاد به شخص هم وابسته احتیاج دارد و فرد هم وابسته نیز به معتاد نیازمند است. اگرچه اهمیتی ندارد که این نیازهای غیرمفید و ناکارآمد چگونه قطع شود، اما این وابستگی در رابطه بسیار رایج و معمول است.

اجازه دهید با برخی از صفات متداول و شباهت های هم وابستگی شروع کنیم.

ناکارآمد بودن رابطه بین فرد معتاد و هم وابسته

افراد هم وابسته معمولا در روابطی ناکارآمد و یک طرفه قرار گرفته و احساس رضایت می کنند. این اشخاص عزت نفس پایینی داشته و کمال گرا هستند چرا که باعث می شود خود را به اثبات برسانند. آنها همچنین نیاز سیری ناپذیری به رفع مشکلات دیگران دارند. این موضوع به نوعی هدف آنها محسوب می شود.

افراد هم وابسته احتیاج دارند که احساس کنند مورد نیاز دیگران هستند. به همین دلیل وجود رابطه بین فرد معتاد و هم وابسته در واقع می تواند کاملا مخرب باشد. اگرچه هم وابسته ممکن است فرد معتاد یا الکلی را برای تغییر و درمان تحت فشار قرار دهد، اما در واقع هنگامی که معتاد تصمیم به ترک و کمک گرفتن می گیرد، این می تواند به بزرگترین ترس فرد هم وابسته تبدیل شود.

افراد هم وابسته امکان دارد از اینکه فرد معتاد یا الکلی پس از پاک شدن دیگر «نیازی» به آنها یا رابطه با آنها نداشته باشد، بترسند به همین خاطر آنها بیشتر موجب ادامه اعتیاد شریک زندگی خود می شوند.

رفتارهای کمک کننده به اعتیاد

کمک کردن و مراقبت نیز از رفتارهای معمولی یک فرد هم وابسته به شمار می رود. از آنجا که افراد هم وابسته چهارچوب های ضعیفی دارند، دیگران را بر خود مقدم می دانند. کمک کردن برای آنها یک امر واجب است و اگر شخص مقابل نیاز به کمک نداشته باشد و یا کمک آنها را قبول نکند، احساس  می کنند که طرد شده اند. علت این امر هم به نیاز آنها به مورد نیاز بودن و وابستگی برمی گردد.

این امر مخصوصا می تواند در رابطه با افرادی که به مواد مخدر یا الکل اعتیاد دارند مشکل ساز باشد، چرا که این افراد کلا علاقه ای به «اصلاح خود و بهبود» ندارند و نمی خواهند که کسی به آنها کمک کرده یا امر و نهی کند. هنگامی که یک فرد هم وابسته می خواهد برای کمک به همسر معتاد یا الکلی خود مشورت داده و راه حل ارائه کند، ممکن است موجب افزایش بحث های مخرب و تنش بیشتر شود. این موضوع باعث می شود که فرد معتاد یا الکلی به استفاده بیشتر از مواد مخدر یا الکل روی بیاورد.

این موضوع در حالی اتفاق می افتد که ما قبلا گفتیم اگر شریک زندگی فرد هم وابسته کمک او را قبول نکند، او احساس طرد شدن و مورد نیاز نبودن خواهد داشت و این همان چیزی است که او از آن ترس دارد. این رابطه بین فرد معتاد و هم وابسته یک چرخه معیوب و آشفته است که متاسفانه بسیار رواج دارد.

هم وابستگی و اعتیاد هر دو با احساساتی دردناک همراه هستند

هم وابستگی باعث ایجاد استرس شده که می تواند احساسات بسیار دردناکی را به همراه داشته باشد. اعتیاد به الکل و مواد مخدر نیز استرس ایجاد کرده و احساسات دردناکی را منجر خواهد شد. بنابراین جای تعجبی ندارد که بگوییم رابطه بین فرد معتاد و هم وابسته بسیار مخرب و زیان بار است.

راه حل های موجود برای رفع این مشکل

اگرچه شیوع این رابطه بین فرد معتاد و هم وابسته جای تاسف بسیار دارد، اما تحقیقات زیادی نیز در این زمینه انجام شده است، درنتیجه راه ها و کمک های زیادی برای حل این موضوع وجود دارد. روانشناسان و درمانگران، به ویژه کسانی که در زمینه اعتیاد تخصص دارند، تمایل زیادی برای آشنایی بهتر با رابطه بین فرد معتاد و هم وابسته دارند. به همین علت آنها تجربه زیادی در درمان بیمارانی که با این رابطه دست و پنجه نرم می کنند دارند.

این افراد از طریق گروه هایی مانند CODA (هم وابستگان گمنام) و Al-Anon (برنامه درمان برای افرادی که زندگی آنها تحت تاثیر افراد الکلی قرار گرفته است) نیز پشتیبانی و درمان های زیادی را به صورت رایگان انجام می دهند.

اگر تمایل دارید که اطلاعات بیشتری در مورد رابطه بین فرد معتاد و هم وابسته کسب کنید و جزئیات بیشتری در این رابطه بدانید، مقاله «هم وابستگی و اعتیاد – نقش هم وابستگی در اعتیاد» را مطالعه کنید. بررسی دیدگاه های ارزشمند شما در قسمت نظرات، کمک بسیار زیادی به ما در ارائه مقالات بهتر در این زمینه خواهید کرد.