تاثیر سن بر اعتیاد می‌تواند نقش بسیار مهمی در احتمال ابتلای فرد به اعتیاد ایفا کند. ارتباط اعتیاد با سن افراد همواره موردتوجه متخصصین و کارشناسان این امر بوده است. عوامل متعددی در زندگی یک فرد تاثیر گذارند که می‌توانند زمینه‌ساز گرایش او به سمت مواد مخدر و الکل باشند و سن اعتیاد را کاهش دهند. اعتیاد به مواد مخدر در واقع نوعی بیماری است که بر مغز و رفتار فرد تأثیرگذار است. در ادامه مطلب از مجموعه تسهیلگران به‌بررسی عوامل موثر بر اعتیاد و رابطه بین اعتیاد و سن می‌پردازیم.
تعریف اعتیاد
اعتیاد رفتاری است که در آن فرد به دلایل روانی یا مصرف یک ماده شیمیایی در کنترل تکرار اعمال خود احساس ضعف می‌کند. روان‌شناسان انواع اعتیاد را به دودسته تقسیم می‌کنند. دسته اول اعتیاد به مواد شیمیایی است که شامل اعتیاد به مواد مخدر، الکل و… است. دسته دوم شامل رفتارهای وسواسی اجباری است که منظور رفتارهایی است که به طور مداوم و مکرر تکرار می‌شوند. از مواد شیمیایی اعتیادآور می‌توان حشیش، الکل، تریاک، داروهای ضددرد مثل مورفین، کوکائین، هروئین و نیکوتین را نام برد. تاثیر سن بر اعتیاد منجر به گرایش فرد به مواد مخدر متفاوتی میشود.
با وب‌سایت تسهیلگران همراه باشید و از نکات مهم درباره ترک الکل و مواد مخدر آگاه شوید.
ارتباط اعتیاد با سن افراد
اعتیاد معمولا در سنین جوانی ایجاد میشود و نوجوانان و جوانان را درگیر می‌کند. یکی از عواملی که موجب جذب افراد جوان به مواد مخدر و الکل میشود، کنجکاوی در کشف حس‌های جدید است؛ اما در بزرگسالان و یا سالمندان می‌تواند به علت استفاده از داروهای مخدری که برای تسکین درد مورداستفاده قرار می‌گیرند، ایجاد شود. به‌طورکلی نوجوانان و جوانان در برابر ابتلا به اعتیاد نسبت به سایر گروه‌های سنی آسیب‌پذیرترند. تاثیر سن بر اعتیاد یکی از عوامل است؛ اما بسیاری عوامل دیگر می‌توانند زمینه ابتلای هر فرد به اعتیاد را فراهم کنند.
۱. تاثیر سن بر اعتیاد؛ اعتیاد به مواد مخدر در نوجوانان
عوامل پیش‌زمینه‌ای بسیاری در افزایش ابتلای نوجوانان به اعتیاد دخیل هستند. علاوه بر تاثیر سن بر اعتیاد، عواملی همچون خشونت جسمی و جنسی، اختلالات اضطرابی، اختلال استرس پس از ضایعه روانی و اختلال دوقطبی می‌توانند از عوامل ریشه‌ای جذب نوجوان به مصرف ماده‌ی مخدر باشند. سیگار، انواع مشروبات الکی و ماری‌جوانا بیشترین آمار را در استفاده توسط نوجوانان دارند.
ارتباط اعتیاد با سن افراد در نوجوانان به عواملی مانند تاثیر گروه همسالان مرتبط است. قرارگرفتن نوجوان در جمع‌ها و دورهمی‌های مختلف که در آن استعمال این‌گونه مواد رایج است، به‌نوعی منجر به تشویق وی برای ارضای حس کنجکاوی خود درباره لذت ناشی از مصرف مواد مخدر میشود. علاوه بر اعتیاد به مواد مخدر، انواع اعتیادهای رفتاری مانند اعتیاد به بازی‌های کامپیوتری، اینترنت و تلویزیون نیز در نوجوانان به فراوانی دیده میشود. همه مواردی که به‌عنوان اعتیاد در نوجوانان نام برده شد، دارای اهمیت و نیازمند پیگیری و رسیدگی والدین در جهت حل مشکل هستند.
در این میان اثرات اعتیاد به مواد مخدر به‌مراتب بیشتر و عواقب ناگوار آن در زندگی فراتر از حد تصور است. تاثیر سن بر اعتیاد در نوجوانان آن‌قدر زیاد است که می‌تواند بر تمام جنبه‌های زندگی فرد تاثیر گذاشته و عواقب جبران‌ناپذیری در پی داشته باشد.علاوه بر تاثیر سن بر اعتیاد، داشتن سابقه خانوادگی، تمایل به کاهش وزن، استرس، اعتمادبه‌نفس پایین و مشکلات ارتباطی از دیگر عوامل موثر بر گرایش نوجوانان به مصرف مواد مخدر است.
۲. اعتیاد به مواد مخدر در بزرگسالان
در مبحث تاثیر سن بر اعتیاد باید بگوییم افراد در هر سنی می‌توانند دچار اعتیاد شوند. سن نوجوانی به دلیل حساس‌بودن می‌تواند تاثیرات بیشتری بر اعتیاد نوجوانان داشته باشد. منظور از اعتیاد تنها اعتیاد به مواد مخدر نیست و می‌تواند موارد دیگری را شامل شود. علاوه بر دوره و سن نوجوانی در مبحث ارتباط اعتیاد با سن افراد، می‌توان به بزرگسالان جوان اشاره کرد که اعتیاد به مواد مخدر در بین آن‌ها بسیار شایع است. چالش‌های پیش روی هر جوان در زندگی می‌تواند زمینه‌ساز کشش و تمایل او به سمت مصرف مواد مخدر باشد. اگرچه عوامل زمینه‌ای بسیاری نظیر آنچه قبلا گفته شد، می‌توانند منجر به این گرایش شوند و این‌طور نیست که روبه‌روشدن با هر چالشی برای هر جوان منجر به گرایش وی به سمت مواد مخدر شود. تاثیر سن بر اعتیاد از عوامل اصلی در احتمال ابتلا به اعتیاد محسوب میشود.
۳. اعتیاد به مواد مخدر در سالمندان
سوءمصرف الکل رایج‌ترین نوع اعتیاد در افراد سالمند است. البته عواملی مانند دردهای شدید و مزمن و پناه‌بردن به داروهای مسکن مخدر نیز یکی از عواملی است که در اثر مصرف طولانی‌مدت منجر به اعتیاد به مواد مخدر در سالمندان میشود. آرام‌بخش‌هایی نظیر بنزودیازپین‌ها نیز همین اثر را می‌توانند داشته باشند. تاثیر سن بر اعتیاد در هر گروه سنی منجر به گرایش فرد به ماده مخدر خاصی میشود. پیشنهاد می‌کنیم مقاله روش‌های نوین ترک اعتیاد را مطالعه کنید.
تاثیر سن بر اعتیاد؛ عوامل موثر بر ترک اعتیاد در فرد
اعتیاد به هر دلیلی که ایجاد شده باشد، نیازمند درمان است. سن می تواند یکی از عوامل اعتیاد به خصوص در دوره نوجوانی باشد. علاوه بر سن دلایل و عوامل دیگری هم دخیل هستند. در زیر برخی از عواملی که می‌توانند در ترک اعتیاد موثر باشند، عنوان شده‌اند.
- انجام مشاوره روان‌شناسی با افراد آگاه و خبره
- استفاده از داروهای درمانی برای کاهش تمایل به مواد مخدر و تسکین درد
- حضور در انجمن‌هایی مثل معتادان بی‌نام و الکلی‌های گمنام و استفاده از راهکارهای حمایتی این گروه‌ها
عوامل موثر بر شکست در ترک اعتیاد در فرد
به‌طورکلی عوامل بسیاری در موفقیت یا شکست فرد در ترک اعتیاد موثرند. تاثیر سن بر اعتیاد یکی از عوامل مهم و زمینه‌ای برای احتمال شکست یا موفقیت در ترک اعتیاد است. در زیر برخی از عوامل لغزش فرد را ذکر می‌کنیم.
- عوامل ژنتیکی که باعث تحریک فرد به مصرف مجدد مواد مخدر یا عدم تمایل به ترک میشود.
- عوامل محیطی که از عوامل بیرونی ترک اعتیاد به شمار می‌آیند؛ مانند: عوامل خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی
- احساس ضعف در مهارت‌های فردی مانند ناتوانی در برقراری ارتباط با دیگران یا افسردگی
- سابقه مشکلات یا بیماری‌های روانی که باعث تاثیر مواد بر مغز میشود و ترک اعتیاد آن‌ها دوام چندانی نخواهد داشت.
- تجربه آسیب‌های روحی مانند تجاوز و آزار جنسی منجر به پناه‌بردن فرد به اعتیاد میشود.
با وجود تاثیر سن بر اعتیاد، اعتیاد به هر دلیل و در هر سنی می‌تواند همه ابعاد زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. به همین دلیل اغلب از این مساله به‌عنوان بلای خانمان‌سوز یاد می‌کنند. فرد معتاد نه‌تنها آینده و زندگی فعلی خود را بازیچه دست اعتیاد می‌کند؛ بلکه زندگی سایر اعضای خانواده و اطرافیان خود را نیز به نحوی تحت تاثیر قرار می‌دهد. اثرات جبران‌ناپذیری که تا سال‌ها بعد نیز می‌تواند مصائب و مشکلاتی را در پی داشته باشد.
گاه زندگی اجتماعی، خانوادگی و اقتصادی فرد چنان تحت تاثیر قرار می‌گیرد که می‌تواند زمینه‌ساز نابودی او و حتی کانون گرم خانواده را فراهم کند. احساس شادی کاذب برای فرار از مشکلات فرد را به سمت اعتیاد سوق می‌دهد؛ اما این فقط یک راهکار موقتی است و اثرات درازمدت آن غیرقابل چشم‌پوشی و انکار است.
جمع‌بندی
تاثیر سن بر اعتیاد بسیار حائز اهمیت است؛ اگرچه نمی‌توان رده سنی خاصی را به‌عنوان محتمل‌ترین گروه سنی برای ابتلا به اعتیاد در نظر گرفت؛ اما نوجوانان و جوانان بیشترین میزان آسیب‌پذیری را در این زمینه دارند. ارتباط اعتیاد با سن افراد تنها یکی از عوامل تأثیرگذار بر این موضوع است؛ اما عوامل متعددی می‌توانند در این باره ایفای نقش کنند. امروزه باتوجه‌به افزایش مشکلات و مسائل پیش روی جوامع، شاهد کاهش سن اعتیاد هستیم که موضوعی بسیار نگران‌کننده است. کمک گرفتن از مشاور و کتاب‌های صوتی کمک می‌کند تا راحت‌تر بتوانید از ابتلای اعتیاد فرزندان و افراد خانواده خود جلوگیری کنید. مجموعه تسهیلگران چراغ راهی برای حل مشکلات و مسائل خانواده‌ها و معتادان بهبود یافته است. در صورت نیاز می‌توانید از مشاوره تلفنی اعتیاد و هم وابستگی تسهیلگران کمک بگیرید.
