افسردگی بعد از ترک اعتیاد یک موضوع بسیار جدی است که باید درمان آن در اولویت قرار بگیرد. کسی که دچار افسردگی بعد از ترک اعتیاد شده است، بسیار مستعد لغزش و بازگشت به اعتیاد است. امروزه داروی ضد افسردگی پس از اعتیاد در بازار موجود است که استفاده از آن‌ها موجب تسریع در روند بهبودی فرد پس از ترک اعتیاد است. رفع افسردگی پس از ترک اعتیاد با ورزش امکان‌پذیر است. در واقع ورزش‌کردن دشمن اصلی افسردگی بعد از هرگونه مشکل است. در این مقاله از تسهیلگران راهکارهایی را برای درمان افسردگی بعد از ترک اعتیاد و مشکلات روانی بعد از ترک اعتیاد ارائه می‌کنیم.
افسردگی بعد از ترک اعتیاد
انواع مواد مخدر بر روی بدن تأثیر می‌گذارند و متأسفانه یکی از قسمت‌های بدن که به‌شدت تحت‌تأثیر مواد مخدر قرار می‌گیرد مغز انسان است. مصرف مواد مخدر مانند شیشه، گل، کمیکال باعث افزایش ترشح دوپامین در مغز می‌شوند؛ به‌این‌ترتیب مغز به مواد وابسته شده و ترشح دوپامین با مصرف مواد مخدر انجام می‌شود. با قطع مصرف مواد نحوه ترشح دوپامین به حالت عادی خود برمی‌گردد.
این که چه مدت‌زمان طول می‌کشد تا روند ترشح به حالت عادی برگردد به نوع مواد مخدر مصرفی و مقدار مصرف فرد در روز بستگی دارد. هر چه مدت‌زمان و دوز مصرفی فرد بالاتر باشد، زمان بیشتری طول می‌کشد تا سیستم پاداش مغز عملکرد عادی خود را دوباره آغاز کند و افسردگی بعد از ترک اعتیاد برطرف شود؛ اگر در طول این مدت حالات روحی که برای بیمار پیش می‌آید کنترل نشود ممکن است به اضطراب و انزوا بعد از ترک مصرف مواد منجر شود.
رابطه افسردگی و اعتیاد
می‌توان گفت بین افسردگی و اعتیاد رابطه‌ای دوطرفه وجود دارد. اصولاً در بیشتر افراد، افسردگی منجر به اعتیاد فرد می‌شود و فرد برای فرار از افسردگی به اعتیاد پناه می‌برد. یکی از دلایل اعتیاد، حالات روحی و روانی ناخوشایندی مانند افسردگی و انزوا است که برخی افراد برای فرار از افسردگی بعد از ترک اعتیاد، دوباره به اعتیاد پناه می‌برند. هر کسی در زندگی ممکن است اتفاقات تلخ و ناخوشایندی را تجربه کند که حال روحی او را به هم بریزد و او را دچار افسردگی کند. اتفاقات تلخی مانند ازدست‌دادن عزیزان و حسرت گذشته، شکست در کار و زندگی، عدم موفقیت در تصمیمات بزرگ زندگی و….
داشتن چنین حالتی به مدت معین و محدود کاملاً طبیعی است؛ اما اگر کسی در این حالت به مدت طولانی باقی بماند دچار افسردگی حاد شده که نیاز به درمان توسط پزشک و تراپیست دارد. متأسفانه هستند افرادی که به دلیل نپذیرفتن حقیقت و کنارنیامدن با حادثه‌ای که برایشان رخ‌داده و برای فرار از افسردگی دست به مصرف مواد مخدر می‌زنند و معتقدند درمان افسردگی با تریاک یا مواد مخدر دیگر امکان‌پذیر است.
این افراد پس از مصرف مواد مخدر و نتیجه‌نگرفتن ازآن‌جهت بهبودی، دچار افسردگی بعد از ترک اعتیاد می‌شوند. در این مواقع استفاده از داروی ضد افسردگی پس از اعتیاد با تجویز پزشک می‌تواند گزینه خوبی برای بیمار باشد.
نکات مهم در طول درمان افسردگی بعد از ترک اعتیاد
در طول روند درمان صبر داشته باشید و داروهایی که پزشک تجویز می‌کند را طبق دستور مصرف کنید تا نتیجه مطلوب حاصل شود. در طول دوره درمان با پزشک خود در ارتباط باشید و درصورتی‌که باگذشت چند هفته، بهبودی در وضعیت روحی خود احساس نکردید به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک دوباره وضعیت شما را بررسی می‌کند و ممکن است داروی جدیدی برایتان تجویز کند. سعی کنید حتماً در دوره‌های روان‌درمانی و مشاوره که در انجمن‌های ترک اعتیاد برگزار می‌شوند شرکت کنید.
شرکت در این جلسات روحیه و انگیزه شما را بالا می‌برد و سریع‌تر سلامتی خود را به دست می‌آورید. سعی کنید حتماً رژیم غذایی سالم و ورزش را در برنامه روزانه خود قرار دهید تا به افسردگی بعد از ترک اعتیاد دچار نشوید. مصرف برخی مواد غذایی از جمله مواد غذایی حاوی پروتئین و مصرف سبزی‌ها به بهبود افسردگی کمک می‌کند. ورزش‌کردن باعث افزایش ترشح هورمون دوپامین در مغز می‌شود و در نهایت حس و حال خوب در شما ایجاد می‌کند.
افسردگی بعد ترک اعتیاد چقدر طول می‌کشد؟
درمان افسردگی بعد از ترک اعتیاد حتماً باید در اولویت قرار بگیرد؛ زیراکه در صورت عدم درمان ممکن است حتی تا آخر عمر همراه بیمار باشد و زندگی او را مختل کند. دیده شده افسردگی تا ۲ سال یا بیشتر هم در فرد باقی مانده؛ اما نمی‌توان عدد دقیقی را برای مدت زمان آن مشخص کرد. این مسئله بستگی به عوامل متعددی مانند ماده‌ای که فرد مصرف می‌کرده، دوز مصرفی، شرایط جسمی و روانی او دارد.
در صورتی که اعتیاد در کمپ ترک اعتیاد و تحت نظر متخصصان و مشاوران انجام شود، عوارض پس از آن مانند افسردگی بعد از ترک اعتیاد بهتر و سریع‌تر کنترل و درمان می‌شود. با برگزاری جلسات گروهی پس از ترک اعتیاد متخصصان در کمپ ترک اعتیاد با بیمار در ارتباط هستند و در صورت مشاهده علائم افسردگی با اقدامات مناسب درمانی از پیشرفت افسردگی او جلوگیری کرده و آن را سریعا درمان می‌کنند.
افسردگی بعد از ترک اعتیاد چه علائم و نشانه‌هایی دارد؟
اصولا افسردگی بعد از ترک اعتیاد دارای علائم و نشانه‌هایی است. این نشانه‌ها عبارتند از:
- داشتن اختلال در خواب
- بی‌اشتها شدن
- تحریک‌پذیری زیاد
- عدم تمرکز و ابتلا به حواس‌پرتی
- احساس پوچی و بی‌ارزشی داشتن
- اضطراب و استرس
- ناامیدشدن
- احساس گناه‌کردن
- درماندگی
- نداشتن علاقه به فعالیت‌هایی که در گذشته انجام می‌داده
- بی‌انگیزه بودن
- عدم توانایی در تصمیم‌گیری
- کاهش سطح انرژی
- بی‌حالی و ضعف جسمی
- فکر به خودکشی و قتل
داروی ضد افسردگی پس از اعتیاد
با وجود داروهای ضد افسردگی برای ترک اعتیاد، بسیاری از نگرانی‌های افراد و خانواده‌ها برای افسردگی پس از ترک اعتیاد برطرف شده است. داروی ضد افسردگی پس از اعتیاد باید به‌صورت کنترل‌شده مصرف شود تا احساس اعتیاد به مصرف این دارو در افراد به وجود نیاید.
داروی ضد افسردگی برای ترک اعتیاد، نقش بسیار مهمی در سلامت افراد دارد؛ اما اگر به‌صورت غیراصولی و سر از خود مورداستفاده قرار گیرد، نه‌تنها به سلامت افراد پس از ترک اعتیاد کمک نمی‌کند؛ بلکه می‌تواند باعث بروز مشکلات بسیار زیاد دیگری شود؛ بنابراین، اگر به هر دلیلی احساس می‌کنید که حالت افسردگی و ناراحتی شدیدی به شما غلبه کرده است، می‌توانید با مراجعه به یک روانپزشک از داروهای افسردگی بعد از ترک اعتیاد استفاده کنید.
این داروها باید به‌صورت تدریجی مصرف شوند. قطع‌کردن این داروها باید به‌صورت تدریجی و اصولی باشد. نوع داروی ضد افسردگی برای ترک اعتیاد بر اساس شرایط هر فرد متفاوت است. تمام این مطالب گفته شد تا به این نتیجه برسیم که مصرف داروی ضد افسردگی پس از اعتیاد، باید زیر نظر پزشک انجام شود تا شاهد هیچ عوارضی ناشی از مصرف این داروها نباشیم.
۶ راه درمان و مقابله با افسردگی بعد از اعتیاد
برای مقابله با افسردگی بعد از ترک اعتیاد چند راهکار آسان و کاربردی وجود دارد که عبارتند از:
۱. میزان حضور در اجتماعات را افزایش دهید
تنهایی بزرگ‌ترین تشدیدکننده افسردگی است؛ اگر به افسردگی بعد از ترک اعتیاد مبتلا شده‌اید، تنهایی می‌تواند به‌شدت برای شما خطرناک باشد و حتی شما را به استفاده مجدد از مواد مخدر بکشاند. برای جلوگیری از افسردگی بعد از اعتیاد، از انزوا و تنهایی خارج شوید و در محیط‌های جمعی بیشتر حضور پیدا کنید. برای تأثیر بیشتر می‌توانید در گروه‌های حمایتی ترک اعتیاد مانند انجمن و کمپ حضور پیدا کنید.
۲. ورزش کنید
تاثیر ورزش بر ترک اعتیاد به‌نوعی است که حتی در صورتی هم که ملایم و کم باشد؛ اما به‌صورت مرتب انجام شود میل به استفاده از مواد مخدر را کم می‌کند. ورزش یکی از مهم‌ترین دشمنان افسردگی بعد از ترک اعتیاد است و تأثیر بسیار زیادی در روند بهبودی افسردگی دارد. ورزش و انجام مداوم آن باعث ترشح انواع هورمون‌های نشاط‌آور مانند هیجان و شادی می‌شود و مقابله با این افسردگی را آسان‌تر می‌کند. با ورزش‌کردن بدن شما نه‌تنها از اثرات جسمانی مصرف مواد مخدر پاک می‌شود، بلکه ذهن شما را به‌مرور آرام‌تر می‌کند.
۳. تجربه ترک اعتیاد خود را مرور کنید
به‌خاطر بیاورید که چرا اعتیاد را کنار گذاشته‌اید و چه روند سخت و طاقت‌فرسایی را برای ترک‌کردن آن طی کرده‌اید. حسی که از موفقیت و ترک اعتیاد به شما دست می‌دهد باعث می‌شود که نه‌تنها به افسردگی بعد از ترک اعتیاد دچار نشوید؛ بلکه تحت هیچ شرایطی به اعتیاد باز نگردید. فراموش نکنید که گذراندن افسردگی پس از اعتیاد به‌مراتب آسان‌تر از ترک‌کردن آن است.
۴. انجام فعالیت مورد علاقه خود را افزایش دهید
سعی در سرگرم نگه‌داشتن خود در دوران ترک اعتیاد، می‌تواند به شما و مقابله با افسردگی بعد از ترک اعتیاد کمک بسیار زیادی کند. ترجیحاً باید این فعالیت‌ها، فیزیکی و فعال باشند. انجام چنین فعالیت‌هایی به‌مرور باعث می‌شود که حس بهتری به خود و زندگی خود پیدا کنید، خلق‌وخوی بهتری داشته باشید و راحت‌تر از افسردگی عبور کنید.
۵. سعی کنید ذهن و بدن خود را برای ترشح هورمون دوپامین تحریک کنید
در نتیجه ترک اعتیاد، بدن در ترشح هورمون شادی یا همان هورمون دوپامین ضعیف می‌شود. شما با انجام فعالیت‌هایی که به طور طبیعی موجب ترشح این هورمون می‌شوند، به‌مرور می‌توانید توانایی بدن خود را در زمینه ترشح هورمون‌های شادی بازگردانید و در نتیجه از ابتلا به افسردگی بعد از ترک اعتیاد به‌سادگی عبور کنید.
۶. با یک مشاور صحبت کنید
اگر احساس می‌کنید که افسردگی شما بیش از اندازه شده است و ممکن است شما را به‌سوی مصرف دوباره مواد مخدر بکشاند، باید این احساس را جدی در نظر بگیرید. این سطح از غم و افسردگی ممکن است دیر یا زود شما را دوباره به مصرف مواد مخدر بکشاند و تمامی سختی‌هایی که کشیده‌اید را از بین ببرد. با صحبت با یک مشاور کاربلد، می‌توانید این افسردگی را هر چقدر هم که شدید باشد سریع‌تر درمان کنید و مسیر ترک اعتیاد را به‌راحتی سپری کنید.
جمع‌بندی
درمان افسردگی بعد از ترک اعتیاد بسیار حائز اهمیت است. افرادی که به‌تازگی اعتیاد را ترک کرده‌اند، بسیار مستعد بازگشت به مصرف مواد مخدر هستند؛ به‌خصوص اگر افسردگی و مشکلات روانی آن‌ها پس از ترک اعتیاد به‌درستی درمان نشود. بسیاری از افراد به دنبال مصرف بهترین داروی ضدافسردگی پس از اعتیاد هستند که باید برای انجام این کار به پزشک مراجعه کنند و برای مصرف دارو و گذراندن این دوره تحت‌نظر پزشک باشند. ورزش‌کردن و داشتن رژیم غذایی مناسب در ترک اعتیاد بسیار مؤثر است؛ بنابراین می‌توان گفت که رفع افسردگی پس از ترک با ورزش امکان‌پذیر است. اکنون می‌توانید با مراجعه به وب‌سایت تسهیلگران جهت دریافت مشاوره تلفنی برای ترک اعتیاد، از کارشناسان مجموعه کمک بگیرید.
