اختلال شخصیت وابسته در افراد، بیشتر در کودکی آن‌ها ریشه دارد و تا زمانی که برای تصمیم‌گیری‌ها کسی باشد که به آن تکیه کنند مشکلی ندارند؛ اما در صورت نداشتن تکیه‌گاه و تنها بودن نمی‌توانند تصمیم‌گیری کنند و دچار استرس می‌شوند. تاثیر شخصیت وابسته بر رفتار و رابطه با افراد دیگر یکی از موضوعات مهم در روان‌شناسی است. شخصیت وابسته یعنی شخصی که به دیگران برای تأیید خود نیاز دارد. اختلال شخصیت یا وابستگی ممکن است باعث شود که فرد در روابط میان‌فردی خود، نسبت به دیگران مطلق بین باشد، احساس عدم اعتمادبه‌نفس و عدم اعتماد به دیگران داشته و به دنبال نیاز به تأیید و تأیید گرفتن باشد. در ادامه مطلب از مجموعه تسهیلگران به بررسی تاثیر شخصیت وابسته در روابط مختلف می‌پردازیم.
برای مطالعه مقاله «فرق کمپ با کلینیک ترک اعتیاد چیست؟» کلیک کنید.
تعریف شخصیت وابسته یا اختلال شخصیت وابسته
به افرادی که علاوه بر اعتمادبه‌نفس پایین، برای تصمیم‌گیری در کوچک‌ترین امور روزمره خود نیاز به تأیید اطرافیان دارند را شخصیت وابسته یا اختلال شخصیت وابسته می‌گویند. وابسته بودن فرد در برآوردن نیازهای جسمی و روانی خود به دیگران در روابطش تأثیرات منفی دارد. تاثیر شخصیت وابسته برای فردی که وابستگی دارد، باعث می‌شود تا به‌صورت افراطی از رهاشدن ترس داشته باشد. در حالت کلی عواملی مانند عوامل روان‌شناختی می‌توانند در ایجاد اختلال شخصیت تأثیر داشته باشند. تاثیر شخصیت وابسته در روابط مختلف متفاوت است که شامل موارد زیر است:
۱. تأثیر شخصیت وابسته در روابط با دیگران
شخصیت وابسته ممکن است باعث شود که فرد در روابط خود، نسبت به دیگران بیش از حد متمرکز باشد و به دنبال تأییدشدن و تأییدیه باشد. شخصیت وابسته در روابط خود وابستگی زیادی دارد و اگر احساس کند که مورد تأیید قرار نمی‌گیرد، به‌شدت نسبت به شکست رابطه‌اش با دیگران واکنش می‌دهد.
۲. تاثیر شخصیت وابسته در روابط عاطفی
شخصیت وابسته می‌تواند در روابط عاطفی با دیگران نقش مهمی داشته باشد. افراد باشخصیت وابسته ممکن است در روابط عاطفی خود نسبت به شریکشان بسیار وابسته و نیازمند باشند و همیشه به دنبال تأیید و تأییدشدن از سمت شریک عاطفی یا همسر خود باشند. تاثیر شخصیت وابسته در روابط عاطفی بدین‌گونه است که اگر فرد وابسته بیش از حد، انتظار تأییدشدن از سمت شریک عاطفی خود را داشته باشد و اگر این میزان تأییدشدن را دریافت نکند، در رابطه به شکست می‌رسد.
همچنین، این افراد ممکن است به‌عنوان یک شریک بسیار وابسته و نیازمند به نظر برسند که ممکن است برای شریکشان سخت باشد. از دیگر تاثیر شخصیت وابسته در روابط عاطفی، شخص ممکن است با شریک خود به‌شدت رقابت و از او به‌عنوان رقیب خود در روابط میان افراد استفاده کند. این ممکن است باعث کاهش اعتماد شریک عاطفی به شخص وابسته و باعث افزایش تنش در رابطه آن‌ها شود. پیشنهاد می‌کنیم مقاله رابطه با فرد هم وابسته – هم وابستگی در روابط را از وب‌سایت تسهیلگران مطالعه کنید.
۳. تأثیر شخصیت وابسته در روابط کاری
تاثیر شخصیت وابسته در روابط کاری یکی دیگر از ارتباطات افراد با اختلال شخصیت وابسته است. این افراد در روابط کاری نسبت به همکاران و مدیران خود بسیار وابسته و همیشه به دنبال گرفتن تأیید از دیگران هستند. این باعث می‌شود که در روابط کاری با دیگران و در محیط کار به‌عنوان یک شخصیت بسیار وابسته به نظر برسند که تأثیر منفی بر روابط کاری آن‌ها دارد.
برای مطالعه مقاله «ترک اعتیاد و بهبود رابطه زناشویی» کلیک کنید.
دلیل شخصیت وابسته در افراد چیست؟
شخصیت وابسته می‌تواند از چندین عامل ناشی شود که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:
۱. تجربیات کودکی
تجربیات کودکی می‌تواند نقش مهمی در شکل‌گیری شخصیت وابسته داشته باشد. برای مثال، یک کودک که در کودکی از عشق و احترام والدینش بهره‌مند نبوده است، ممکن است در بزرگسالی به دنبال رابطه‌ای شدید و وابسته با دیگران باشد.
۲. شرایط فردی
شرایط فردی، شامل عواملی مانند وضعیت اقتصادی، شرایط زندگی، سطح تحصیلات و خانواده می‌تواند در شکل‌گیری شخصیت وابسته نقش داشته باشد؛ برای مثال، فردی که در خانواده‌ای آسیب‌دیده و بدبین بزرگ شده است، ممکن است در برقراری رابطه با دیگران وابسته بودن را ترجیح دهد.
۳. بیماری‌های روانی
برخی بیماری‌های روانی مانند افسردگی، اختلالات اضطرابی، اختلالات شخصیتی و… ممکن است باعث شکل‌گیری شخصیت وابسته شود.
۴. مسائل روابطی
مسائلی مانند تجربه رابطه ناموفق درگذشته، خدشه‌دار شدن روابط، فراموش‌کردن مرزهای شخصی دررابطه‌با دیگران و… می‌تواند به شکل‌گیری شخصیت وابسته کمک کند. تاثیر شخصیت وابسته در روابط یک تأثیر منفی است که فرد همیشه به دنبال تأیید دیگران است و ترس از رهاشدن دارد.
در کل، ریشه شخصیت وابسته در ترکیبی از تجربیات کودکی، شرایط فردی، مسائل روابطی و بیماری‌های روانی قرار دارد. هرچند که اختلال شخصیت وابسته به نظر می‌رسد یک وضعیت فردی دائمی باشد؛ اما با استفاده از روش‌های درمانی مناسب، فرد می‌تواند این وضعیت را بهبود بخشد و به سمت یک رابطه سالم‌تر و متعادل‌تر با دیگران حرکت کند. درمان اختلال شخصیت وابسته عموماً شامل یک ترکیب از درمان‌های دارویی و درمان‌های روان‌شناختی می‌شود. درمان‌های دارویی معمولاً برای کنترل نشانه‌هایی مانند اضطراب، افسردگی و خودکشی استفاده می‌شوند. درمان‌های روان‌شناختی شامل مواردی مانند روش‌های مشاوره، رفتاردرمانی و درمان‌های چند متمرکزی است که برای بهبود رفتارهای غلط و ناپسند، بهترین روش‌های درمانی محسوب می‌شوند.
درمان شخصیت وابسته نیازمند زمان و تلاش مستمر فرد است. درمان این اختلال همیشه حل مشکلات ارتباطی فرد نیست، بلکه بهترین روش برای مدیریت و کنترل رفتار فرد وابسته و بیش از حد نیازمند، آموزش و یادگیری مهارت‌های لازم جهت ساختن رابطه سالم و متعادل با دیگران است.
راهکارهای درمان شخصیت وابسته در خانواده چیست؟
باتوجه‌به تأثیر شخصیت وابسته در روابط فرد با دیگران باید راهکارهای درمان اختلال شخصیت وابسته را بدانید. به دلیل اینکه افراد وابسته و افرادی که دارای اختلال شخصیت هستند، بیشترین ارتباط را با خانواده خود دارند؛ درمان شخصیت وابسته در خانواده می‌تواند به‌عنوان یکی از راهکارهای مؤثر در بهبود روابط و تقویت روابط اجتماعی فرد با دیگران مطرح باشد. در ادامه چند راهکار برای درمان شخصیت وابسته در خانواده بیان می‌کنیم:
۱. فراهم کردن شرایطی که فرد با دیگران در ارتباط باشد
یکی از چیزهایی که افراد باشخصیت وابسته به آن نیاز دارند، برقراری ارتباطات اجتماعی است. بهتر است خانواده شرایطی فراهم کند که فرد با دیگران در ارتباط باشد؛ برای مثال، می‌توان برای فرد فرصت‌هایی را ایجاد کرد که بتواند با دوستان و افراد دیگر به گفتگو و فعالیت‌های اجتماعی بپردازد.
۲. ایجاد فضای خانوادگی با احترام به حریم شخصی
تاثیر شخصیت وابسته در روابط خانوادگی کاملاً مشهود است. باتوجه‌به اینکه یکی از نیازهای افراد با شخصیت وابسته، احترام به حریم شخصی است، خانواده باید به حریم شخصی فرد وابسته احترام بگذارد. قائل‌شدن حریم شخصی در خانواده برای فرد وابسته کمک می‌کند تا راحت‌تر روند درمان انجام شود.
۳. آموزش مهارت‌های ارتباطی
خانواده می‌تواند به فرد در یادگیری مهارت‌های ارتباطی کمک کند؛ برای مثال، آموزش مهارت‌های گفتگو، شنیدن فعال، قراردادن مرزها و… می‌تواند به بهبود روابط او با دیگران کمک و میزان وابستگی او را درمان کمک کند. همچنین می‌توانید در وب‌سایت تسهیلگران با انتخاب سربرگ دریافت مشاوره، فرم درخواست مشاوره را پر کنید تا کارشناسان و مشاوران مجموعه تسهیلگران با شما تماس بگیرند.
۴. تشویق به استقلال مالی و شغلی
تشویق به استقلال مالی و شغلی نیز می‌تواند به بهبود رفتار شخصیت وابسته کمک کند. بهتر است خانواده به فرد فرصت‌هایی را بدهد تا خودش به‌عنوان یک فرد با استقلال مالی و شغلی به جامعه معرفی شود و میزان تعلقات و وابستگی او با خانواده کمتر و کمتر شود.
برای مطالعه مقاله «خودتان را سرمایه شروع مجدد بدانید» کلیک کنید.
۵. تحریک به درمان حرفه‌ای
در برخی موارد، درمان حرفه‌ای می‌تواند به بهبود شخصیت وابسته کمک کند. خانواده می‌تواند فرد را تشویق کند تا به دنبال درمان حرفه‌ای بگردد و از این طریق به بهبود رفتار و روابط خود با دیگران برسد. کمک‌گرفتن از مشاور و روان‌شناس و همچنین مطالعه کتاب‌های مفید در این زمینه بسیار تأثیرگذار هستند. پیشنهاد می‌کنیم کتاب صوتی وابستگی دیگر بس است را از فروشگاه تسهیلگران تهیه کنید و راهکارهای ارائه شده آن را در زندگی عملی خود به کار ببرید تا به موفقیت و رهایی از وابستگی و هم وابستگی در روابط خود برسید.
در نهایت، مهم است بدانید که درمان شخصیت وابسته به دلیل مشکلاتی که دارد، ممکن است زمان بر باشد؛ اما با تلاش، صبر و پشتکار، می‌توان بهبود در رفتار و روابط افراد با دیگران را تجربه کرد. برای درمان شخصیت وابسته در خانواده، می‌توان از کمک متخصصان نیز استفاده کرد.
روش‌های مدیریت شخصیت وابسته
برای مدیریت شخصیت وابسته و کاهش تأثیر آن در روابط با دیگران، می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد؛ به‌عنوان‌مثال، افراد می‌توانند از روش‌های آموزشی مثل روش‌های تمرین تمرکز بر خود، تمرینات خودشناسی و تمرینات ارتباطی استفاده کنند. همچنین، این افراد می‌توانند به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد شخصیت وابسته و روابط میان‌فردی باشند و به دنبال روش‌های بهتر برای مدیریت آن‌ها بگردند. علاوه بر این، افراد می‌توانند به دنبال مشاوره و کمک از متخصصان روان‌شناسی باشند تا راهکارهای بهتری برای مدیریت شخصیت وابسته پیدا کنند. در برخی موارد، می‌توان با استفاده از ترکیب روش‌های مختلف مدیریت شخصیت وابسته، مانند روش‌های تمرینی و مشاوره‌ای، به نتایج بهتری دست‌یافت.
جمع‌بندی
در این مقاله، تأثیر شخصیت وابسته در روابط با دیگران مورد بررسی قرار گرفت. افراد دارای اختلال شخصیت وابسته ممکن است به دلیل نیازهای خودشان به تأیید و تأیید گرفتن از دیگران، به دنبال رابطه با دیگران باشند. همچنین، شخصیت وابسته ممکن است در روابط کاری نیز تأثیرگذار باشد و فرد نتواند در محیط کار ارتباط و تعامل به‌اندازه و متناسب داشته باشد.
برای مدیریت شخصیت وابسته و کاهش تأثیر آن در روابط با دیگران، می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد؛ از جمله روش‌های آموزشی، تمرینات خودشناسی، تمرینات ارتباطی و مشاوره با متخصصان روان‌شناسی. با کسب اطلاعات بیشتر در مورد شخصیت وابسته و روابط میان‌فردی، می‌توان به روش‌های بهتری برای مدیریت آن‌ها دست‌یافت. در نهایت، برای مدیریت شخصیت وابسته و کاهش تأثیر آن در روابط با دیگران، بهتر است افراد به دنبال کمک از متخصصان روان‌شناسی باشند. تمرینات خودشناسی و تمرینات ارتباطی می‌تواند به کاهش تأثیر شخصیت وابسته در روابط کمک کند. همچنین فرد وابسته می‌تواند بر اساس نیازهای واقعی و منطقی خود با دیگران ارتباط برقرار کند. تهیه بسته آموزشی هم وابستگی بس است از تسهیلگران را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
