نالوکسان یک داروی مورد تأیید FDA است که می‌تواند مصرف بیش از حد مواد مخدر را معکوس کند. تاثیر نالوکسان بر موارد مخدر به صورتی است که برای افرادی که بیش از حد مواد افیونی مصرف کرده باشند، استفاده از این دارو به معنای تفاوت بین مرگ و زندگی است. نالوکسان دارویی است که به‌سرعت اثر مصرف بیش از حد مواد مخدر (اصطلاحاً اوردوز) را معکوس می‌کند.
این دارو یک آنتاگونیست مواد افیونی است. درمان اعتیاد با نالوکسان می تواند متفاوت انجام شود. فراموش نکنید که در کنار مزایا باید به عوارض نالوکسان هم توجه داشت. در این مقاله از سری مقالات تسهیلگران، درمان اعتیاد با نالوکسان را بررسی می‌کنیم.
نالوکسان چیست؟
نالوکسان دارویی است که اثرات تهدیدکننده مواد افیونی را در افرادی که بیش از حد مصرف کرده باشند، معکوس می‌کند. نالوکسان به گیرنده‌های مواد افیونی متصل می‌شود و اثرات آن را معکوس و محدود می‌کند. تاثیر نالوکسان بر مواد مخدر به بازگشت تنفس افرادی که به دلیل اوردوز تنفسشان قطع یا کند شده باشد، کمک می‌کند. اوردوز، سرعت تنفس فرد را تا حد خطرناکی کاهش می‌دهد و باعث بیهوش شدن وی می‌شود.
نالوکسان اغلب در شرایط اضطراری برای جلوگیری از مصرف بیش از حد مواد مخدر و افیونی تهدیدکننده زندگی استفاده می‌شود. این دارو تنها در صورتی تأثیر دارد که فرد در سیستم خود مواد افیونی داشته باشد. در غیر این صورت این دارو هیچ‌گونه تأثیری نخواهد داشت. از جمله مواد افیونی که تاثیر نالوکسان بر مواد مخدر می‌تواند مصرف بیش از حد آن‌ها را کنترل کند عبارت‌اند از:
- هروئین
- مورفین
- هیدروکورون
- اکسی‌کدون
- متادون
- فنتانیل
- کدئین
- هیدرومورفون
- بوپرنورفین
لازم به ذکر است درمان اعتیاد با نالوکسان در صورت مصرف بیش از حد ناشی از بنزودیازپین‌ها، محرک‌ها، کوکائین و آمفتامین‌ها بی اثر خواهد بود و تاثیری ندارد. همچنین پزشکان ممکن است نالوکسان را برای افرادی که تحت درمان با کمک دارو هستند یا در معرض خطر مصرف بیش از حد مواد افیونی هستند، تجویز کنند؛ البته نالوکسان در درمان اختلال مصرف مواد افیونی نیز تأثیری ندارد. پیشنهاد می‌کنیم مقاله روش مناسب ترک اعتیاد که باید بشناسید را مطالعه کنید.
تاثیر نالوکسان بر مواد مخدر؛ نحوه مصرف نالوکسان
باتوجه‌به اهمیت تاثیر نالوکسان بر مواد مخدر، این دارو باید به هر فردی که علائم مصرف بیش از حد مواد افیونی را نشان می‌دهد یا مشکوک به مصرف بیش از حد مواد است، تجویز شود. در درمان اعتیاد با نالوکسان می‌توان آن را به‌صورت اسپری بینی و یا تزریق عضلانی، زیرپوستی یا وریدی مورداستفاده قرار داد. در هنگام مصرف نالوکسان، مهم نیست که از چه فرم دارویی استفاده می‌کنید؛ بلکه مهم است که درمورد نحوه و زمان استفاده از این دارو و تاثیر نالوکسان بر مواد مخدر آموزش ببینید. همچنین لازم است قبل از استفاده از این دارو دستورالعمل‌ها را بخوانید و تاریخ انقضای آن را بررسی کنید.
هنگامی که نالوکسان برای اولین‌بار به‌منظور تاثیر نالوکسان بر مواد مخدر و معکوس کردن بیش از حد مواد افیونی تأیید شد، با نام تجاری نارکان (Narcan) شناخته شد. به همین دلیل بسیاری از مردم نالوکسان را با نام نارکان می‌شناسند. انواع تزریقی نالوکسان در برندهای تجاری مختلف وجود دارد. به طور معمول دوز مناسب در یک ویال عرضه می‌شود.
نالوکسان معمولاً از طریق یک سوزن به عضله تزریق می‌شود. این دارو می‌تواند در ورید یا زیر پوست نیز تزریق شود. اسپری بینی نالوکسان یک دستگاه از پیش پر شده و بدون سوزن است که نیازی به مونتاژ ندارد. این دارو درحالی‌که فرد به پشت دراز کشیده است در یک سوراخ بینی اسپری می‌شود. استفاده از این دستگاه برای افراد آسان‌تر است.
برای مطالعه مقاله «تاثیر خودآگاهی در بهبود روابط اجتماعی» کلیک کنید.
کدام روش استفاده از نالوکسان بهتر است؟
باتوجه‌به اینکه تاثیر نالوکسان بر مواد مخدر در افرادی که بیش از حد مواد افیونی مصرف کرده‌اند حیاتی است، هر دو روش استفاده از این دارو می‌تواند اثر اوردوز را کاهش دهند. یافته‌ها نشان می‌دهد دستگاه‌های نالوکسان مورد تأیید FDA سطح نالوکسان خون را به مقدار بیشتری نسبت به دستگاه‌های بداهه تحت‌تأثیر قرار می‌دهند.
آیا می‌توانیم به فردی که بیش از حد مواد مصرف کرده است نالوکسان بدهیم؟
با توجه به مبحث درمان اعتیاد با نالوکسان و اینکه آیا برای فردی که بیش از حد مواد مصرف کرده گزینه مناسی است باید بگوییم بله. کسانی که در خانواده‌ها و اطرافیان خود دارای عزیزانی هستند که با اعتیاد به مواد افیونی دست‌وپنجه نرم می‌کنند باید نالوکسان را در نزدیکی خود داشته باشند. از اعضای خانواده بخواهید آن را در محلی که همه بدانند قرار دهند. افراد باید از تاثیر نالوکسان بر مواد مخدر آگاه باشند تا بتوانند در زمان مناسب از آن استفاده کنند. درصورتی‌که متوجه شدید شخصی در معرض خطر بیش از حد مواد افیونی قرار دارد و نالوکسان در دسترس نداشتید، با ۱۱۵ تماس بگیرید. امروزه افراد زیادی از تاثیر نالوکسان بر مواد مخدر مطلع هستند. افسران پلیس، تکنسین‌های فوریت‌های پزشکی، و افراد دیگر از درمان اعتیاد با نالوکسان استفاده می‌کنند. آموزش نحوه مصرف نالوکسان به اطرافیان و آشنایان کسانی که در معرض خطر مصرف بیش از حد مواد مخدر قرار دارند، امری ضروری است.
تاثیر نالوکسان بر مواد مخدر؛ اقدامات احتیاطی در هنگام تجویز نالوکسان
تاثیر نالوکسان بر مواد مخدر از ۳۰ الی ۹۰ دقیقه برای معکوس کردن مصرف بیش از حد مواد افیونی در بدن طول می‌کشد؛ اما برخی از مواد افیونی بیشتر از این مدت در بدن باقی می‌مانند. به همین دلیل، ممکن است پس از ازبین‌رفتن دوز نالوکسان فرد همچنان اثرات اوردوز را تجربه کند.
همچنین برخی از مواد مخدر قوی‌تر هستند و ممکن است به دوزهای متعدد نالوکسان نیاز داشته باشند؛ بنابراین یکی از مهم‌ترین اقداماتی که در این مواقع باید انجام دهید، تماس با اورژانس است. فرد باید فوراً تحت مراقبت‌های پزشکی قرار گیرد. افرادی که به آن‌ها نالوکسان داده می‌شود باید به طور مداوم تا رسیدن مراقبت‌های اورژانسی تحت‌نظر باشند. آن‌ها باید حداقل ۲ ساعت پس از دریافت آخرین دوز نالوکسان تحت‌نظر باشند.
عوارض نالوکسان
افرا مبتلا به وابستگی فیزیکی به مواد افیونی ممکن است در عرض چند دقیقه پس از تاثیر نالوکسان بر مواد مخدر علائم ترک را تجربه کنند. علائم ترک ممکن است شامل سردرد، تغییرات فشارخون، ضربان قلب سریع، تعریق، حالت تهوع و استفراغ و لرزش باشد. این علائم درسته ناراحت‌کننده است؛ اما تهدیدی برای زندگی فرد محسوب نمی‌شوند. خطر مرگ برای افرادی که دچار اوردوز شده‌اند بدتر از خطر واکنش به نالوکسان است.
عوارض نالوکسان در افراد نادر است؛ اما افراد ممکن است واکنش‌های آلرژیک به این دارو داشته باشند. به‌طورکلی نالوکسان یک داروی بی‌خطر است. این دارو تنها مصرف بیش از حد را در افرادی که مواد افیونی در سیستم خود دارند معکوس می‌کند. این دارو مصرف بیش از حد کوکائین و مت‌آمفتامین را درمان نمی‌کند. افرادی که پس از مصرف نالوکسان تحت مراقبت قرار نمی‌گیرند، ممکن است نیاز شدید به مصرف مواد را احساس کنند. مصرف مواد مخدر بعد از مصرف نالوکسان خطر اوردوز دوم را به‌شدت افزایش می‌دهد.
ترک یا درمان اعتیاد با نالوکسان
همان‌طور که گفتیم، تاثیر نالوکسان بر مواد مخدر تنها برای نجات جان بیمار پس از اوردوز استفاده می‌شود. این دارو برای ترک و درمان اعتیاد مناسب نیست. درمان اعتیاد به برنامه جامعی نیاز دارد که شامل درمان‌های خاص، مشاوره و حمایت روانی نیاز دارد. برخی از مراکز تخصصی ترک اعتیاد ممکن است از آمپول نالوکسان برای ترک اعتیاد استفاده کنند. می‌توانیدمقاله روش‌های نوین درمان اعتیاد را در مطالعه کنید.
جمع‌بندی
میزان شیوع مصرف مواد مخدر در جوامع امروزی بسیار افزایش‌یافته است. این مسئله باعث شده است بیش‌ازپیش شاهد بروز علائم مصرف بیش از حد مواد یا اوردوز باشیم. نالوکسان یا نارکان به‌عنوان پادزهر اوردوز شناخته می‌شود. این دارو با تأثیر بر گیرنده‌های مواد افیونی در مغز، از اثر مصرف بیش از حد مواد جلوگیری می‌کند. آگاهی از تأثیر نالوکسان بر مواد مخدر باعث می‌شود بسیاری از افرادی که دچار عوارض مصرف بیش از حد مواد مخدر می‌شوند، از مرگ نجات یابند. اگرچه ممکن است برخی از مراکز ترک اعتیاد از این دارو برای کمک به برخی از افراد استفاده کنند؛ اما درمان اعتیاد با نالوکسان تأیید نشده است و ممکن است عوارض زیادی را برای بیمار به همراه داشته باشد.
باتوجه‌به تاثیرات و عوارض نالوکسان می‌توان گفت برای افراد گرفتار در دام اعتیاد با مواد مخدر می‌تواند یک روش کمکی در زمان مصرف بیش‌از‌حد مواد باشد. اگر در اطراف خود عزیزی را دارید که در دام اعتیاد گرفتار است می‌توانید از مشاوره استفاده کنید. با مراجعه به وب‌سایت مجموعه تسهیلگران می توانید از مشاوره تلفنی استفاده کنید. با پر کردن فرم، کارشناسان مربوطه در این زمینه به شما کمک می‌کنند.
