زندگی ماشینی و شلوغ امروزه استرس و اضطراب زیادی را به همراه دارد، افراد برای دوری از این تنش و احساسات سعی در فرار از آن‌ها دارند. مشغول‌شدن به کارهای بیهوده و اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی همگی برای پرت‌کردن حواس از این افکار است. اولین مهارت هوش هیجانی و اساس کنترل رفتار خودآگاهی است. این کلمه به معنای هوشیاری و آگاهی بر خویشتن است. مهارت خودآگاهی کمک می‌کند تا تصویر دقیق و روشن و واضحی از خود داشته باشید. رسیدن به خودآگاهی باعث می‌شود باتکیه‌بر نقاط قوت خود، نقاط ضعف را برطرف کرده و با پذیرش خود احساسات را جدی گرفت.
تقویت مهارت خودآگاهی باعث شناخت، مدیریت و کنترل هیجانات، افزایش اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس می‌شود. با شناخت افکار، احساسات روحی و جسمی و تمام زوایای شخصیت خود، واکنش در موقعیت‌های حساس آگاهانه صورت می‌گیرد. افزایش خودآگاهی اگرچه سخت به نظر می‌رسد؛ اما با پذیرش خود و انجام تمرین امکان‌پذیر است. در ادامه مطلب از وب‌سایت تسهیلگران که در تلاش است تا با ارائه خدمات مشاوره و پکیج‌ها افراد را به سمت زندگی هدفمند و آگاهانه هدایت کند، به بررسی روش‌های کاربردی افزایش مهارت خودآگاهی می‌پردازیم.
رسیدن به خودآگاهی؛ خودآگاهی چیست؟
خودآگاهی اولین مهارت در خودشناسی است. این مهارت مهم کمک می‌کند تا به درک واضح و روشنی از درون خود، نیازها و خواسته، اهداف، ارزش‌ها، نقاط قوت و ضعف و هویت خود برسید. هر چه شناخت خود کامل‌تر باشد، پذیرش خود با تمام کمبودها راحت‌تر است و تلاش برای تغییر بیشتر می‌شود. رسیدن به خودآگاهی پروسه‌ای است که تا آخر عمر ادامه دارد و در عرض چند ماه به دست نمی‌آید. هرچه انسان در مسیر زندگی روبه‌جلو می‌رود با چالش‌های غیرمنتظره‌ای روبه‌رو می‌شود که باید آن‌ها را کنترل کند.
تقویت مهارت خودآگاهی در هر مرحله باعث افزایش قدرت تصمیم‌گیری و حل این چالش‌ها می‌شود. ساخت شخصیت قوی و بااراده قبل از هر چیزی نیاز به شناخت هویت درونی دارد. کنترل صحیح هیجانات و واکنش احساسی با رسیدن به خودآگاهی میسر می‌شود. آگاهی و هوشیاری بر خود موجب توسعه فردی و تحول شخصیت می‌شود و مسیر را برای رسیدن به موفقیت هموارتر خواهد کرد.
افزایش خودآگاهی با ۱۰ روش ساده
برای رسیدن به خودآگاهی کافی و شناخت درونی خود همیشه باید تمرین کرد. شخصیت پیچیده انسان‌ها و تغییرات زندگی باعث می‌شوند تلاش برای شناخت خود تا پایان زندگی ادامه داشته باشد. این تمرین‌های ساده در جهت تقویت خودآگاهی بیش از هر چیزی نیاز به استمرار و تداوم دارند. برای این که تمام تمرکز و حواس بر روی خود شخص متمرکز باشد نیاز دارد تمرین‌های زیر را انجام دهد:
۱. شناخت نقاط قوت و ضعف خود
همه انسان‌ها در وجود خود نقاط قوت و ضعف دارند. برای رسیدن به خودآگاهی شناخت این خصوصیات الزامی است. توانایی محدود افراد باعث می‌شود در برخی موارد ضعیف عمل کنند؛ پس برای پی بردن به نقاط قوت و ضعف باید به عملکرد خود در انجام کارها رجوع کرد. برای تقویت نقطه قوت و پذیرش نقطه‌ضعف ابتدا باید واقع‌بینانه ضعف و قدرت خود را شناخت و پذیرفت. با دانستن این امر اعتمادبه‌نفس بالاتر می‌رود و شخصیت قوی‌تر می‌شود.
۲. شناخت احساسات درونی خود و انتخاب نام برای آن ها
بخشی از خودآگاهی شناخت دقیق احساسات درونی است. جامعه به‌گونه‌ای است که افراد را در جهت نادیده‌گرفتن احساسات درونی و سرکوب آن‌ها تشویق می‌کند؛ اما این نادیده‌گرفتن تعادل زندگی را از بین می‌برد و منجر به افسردگی می‌شود. تصمیم‌گیری بر اساس عقل و احساس بهترین نوع تصمیم است. با گوش‌دادن به ندای درونی، شناخت کامل احساس و نام‌گذاری آن رویارویی با اتفاقات زندگی آسان‌تر می‌شود و واکنش بهتری را به همراه دارد.
۳. رسیدن به خودآگاهی با ثبت اتفاقات و احساسات روزانه
نوشتن روزانه ذهن را سبک می‌کند و از افکار و احساسات آزاردهنده نجات می‌دهد. نوشتن احساسات به‌صورت مرتب باعث شناخت الگوهای احساسی در خود و کنترل صحیح آن‌ها می‌شود. نوشتن موجب نزدیکی به ضمیر ناخودآگاه و فهمیدن ترس‌ها و امیدها می‌شود. ژورنال نویسی با آسودگی ذهن فضای مغز را برای اطلاعات و ایده‌های جدید باز می‌کند. نوشتن روزانه ۱۰ تا ۱۵ دقیقه باعث بیرون ریختن افکار، آرامش روحی، دوری از استرس و تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود.
۴. شرکت در تست‌های روانشناسی
شرکت در آزمون‌های شخصیت‌شناسی می‌تواند فرد را در رسیدن به خودآگاهی کمک کند. تست‌های شناخته شده مانند تستMBTI مایر بریگرز آزمون‌هایی هستند که جواب درست و غلط ندارند و گزینه‌ها به صورتی است که فرد نزدیک‌ترین حالت به خود را انتخاب می‌کند. نتایج تست صددرصد درست نیست؛ اما راه‌حل خوبی برای شناخت شخصیت و خودشناسی است.
۵. از دوست نزدیک خود کمک بخواهید
نظر یک دوست نزدیک در مورد شخصیت فرد به او کمک می‌کند تا خود را از نگاه او ببیند. نظر باید واقعی باشد و شخص بدون ناراحتی آن را بپذیرد و در جهت اصلاح خود تلاش کند. اگر دو دوست در مسیر خودآگاهی با هم همراه باشند می‌توانند به هم کمک کنند تا دید وسیع‌تری نسبت به خود پیدا کنند و میزان پیشرفتشان را با هم مقایسه کنند. داشتن مربی و راهنما باعث می‌شود خودآگاهی زودتر حاصل شود.
۶. مشخص کردن هدف و چشم انداز زندگی خود
مشخص کردن هدف یکی از عوامل موثر در رشد خودآگاهی است. نوشتن اهداف، برنامه و اولویت‌ها چشم‌انداز زندگی را مشخص کرده و باعث ادامه آگاهانه زندگی می‌شود. برای رسیدن به خودآگاهی باید دانست هدف در زندگی چیست. تعیین‌کردن اولویت و برنامه‌ریزی برای آن باعث تلاش بیشتر و رسیدن به زندگی مطلوب می‌شود. هدف زندگی چیستی و خواسته درونی هر فرد را نشان می‌دهد که برای به‌دست‌آوردن آن از حرکت نمی‌ایستد و خود را در جهت بهبود تغییر می‌دهد.
۷. رسیدن به خودآگاهی؛ خود را ارزیابی کنید
جهت تقویت مهارت خودآگاهی باید مدام خود را ارزیابی کنید. برای پی‌بردن به تغییرات درونی و پیشرفت‌های حاصل شده در شخصیت خودارزیابی راه‌حل مناسبی است. رسیدن به خودآگاهی با تلاش مستمر و با به چالش کشیدن خود در جهت شناخت صحیح ضعف و قدرت حاصل می‌شود. برای خودارزیابی، فرد باید در مورد همه ویژگی‌های درونی صادقانه و بی‌طرف نظر دهد. شخص می‌تواند زمان ثابتی را در نظر بگیرد و در موعد مشخص شده به بازبینی خود بپردازد. با به‌همراه‌داشتن دفترچه یادداشت و ثبت منظم نقاط قوت و ضعف می‌توان خود را ارزیابی کرد.
۸. دریافت بازخوردها
خانواده و دوستان نظر خود را به صورت مستقیم و غیر مستقیم در مورد شخصیت فرد می‌دهند. این انتقادات همه جنبه‌های رفتاری را در بر می‌گیرد و با پذیرش آن‌ها خودآگاهی حاصل می‌شود. در محیط کار نیز می‌توان نقطه نظرات و بازخوردهای رسمی را از همکاران دریافت کرد. بازخورد مناسب و سازنده باعث شناخت بهتر نقاط قدرت و ضعف و رسیدن به خودآگاهی می‌شود.
۹. دقت کردن به گفت و گوی درونی و افکار غیر اراری خود
برای شناخت بهتر خود باید گفت‌وگوهای درونی روزانه را یادداشت و سپس بعد از چند روز آن‌ها را مطالعه کرد تا از افکار درونی خود آگاه شد. افکار غیرارادی و گفت‌وگوها بیشتر منفی و غیرمنطقی هستند. با یادداشت و تحلیل آن‌ها می‌توان در جهت تغییر و مثبت‌شدن این افکار تلاش کرد. تقویت مهارت خودآگاهی باعث می‌شود تفکر سیاه‌وسفید و منفی مبدل به افکار واقعی و منطقی شود.
۱۰. انجام یوگا و مدیتیشن برای افزایش خودآگاهی
تمرینات یوگا و انجام دادن مدیتیشن راه حلی عالی برای نزدیکی به احساسات درونی خود است. تمرین‌های ذهنی در یوگا و مدیتیشن باعث نظم بخشیدن به افکار، شناخت درونی و آگاهی از اهداف و انگیزه‌های شخص می‌شود. تنفس‌های دم و بازدم باعث افزایش تمرکز، آرامش درونی و درنهایت رسیدن به خودآگاهی می‌شود.
فواید تقویت مهارت خودآگاهی
رسیدن به خودآگاهی و شناخت درونی خود آرامش بی‌نظیری را به همراه دارد که سختی‌ها و تلاش‌های به‌دست‌آوردن آن را جبران می‌کند. خودآگاهی را تا پایان عمر باید تمرین و جست‌وجو کرد. از فواید کشف و تقویت این مهارت به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:
- مدیریت هیجان
- شناخت هیجانات در لحظه
- داشتن ارزیابی صحیح از خود
- شناخت سبک‌های ارتباطی
- افزایش اعتمادبه‌نفس
- ترمیم عزت‌نفس
- افزایش قاطعیت
- مدیریت استرس
- مدیریت خشم
- کنترل رفتار
- یافتن معنا برای زندگی
- هدفمندی زندگی
- افزایش سلامتی
- تقویت روحیه شاد
معرفی کتاب خویشتن مقدس شما
برای رسیدن به خودآگاهی یا یک تجربه روحانی و دورشدن از مادیات کتاب خویشتن مقدس شما را باید مطالعه کرد. غرق‌شدن در این کتاب سفر مقدس غلبه روح بر نفس را به ارمغان می‌آورد. کتاب خویشتن مقدس شما نوشته وین دایر یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های نیویورک‌تایمز است که با قلمی شیوا و رسا از تقدس روح و دوری از هوای نفسانی سخن گفته است. کتاب حول چهار موضوع اصلی نوشته شده است که شامل موارد زیر می‌شود:
- شما مقدس هستید و برای حصول به آن باید سیستم کهنه اعتقادی خود را ارتقا دهید.
- شما یک موجود روحانی هستید که باید از طریق شناخت خویشتن مقدس خود، به خودآگاهی ارتقا دست یابید.
- خویشتن مقدس شما بر بعد نفسانی شما فائق آمده و بر کلیه قدرت‌های حیاتی شما احاطه دارد.
- شما می‌توانید مرز این خودآگاهی را درنوردیده و بر حیات همه افراد روی این کره خاکی تأثیر بگذارید.
این کتاب یک راهنمای جامع برای پیروزی بر نفس و رسیدن به خودآگاهی است. در این کتاب آمده هر شکستی که تجربه می‌کنید در واقع این فرصت برای به‌دست‌آوردن انرژی است. کتاب صوتی خویشتن مقدس شما راهی سریع و آسان برای تقویت مهارت خودآگاهی و پی‌بردن به ارزش درونی است که در وقت‌های بیکاری می‌توان گوش داد و به آرامش درونی رسید.
جمع‌بندی
انسان‌ها با هوشیاری از درون خود و رسیدن به خودآگاهی تحمل زندگی و مشکلات آن برایشان راحت‌تر شده و به چیستی زندگی پی خواهند برد. به‌دست‌آوردن این مهارت به تلاش و استمرار نیاز دارد تا بتوان درون خود، نقاط ضعف و قوت را شناخت و در جهت تقویت آن‌ها گام برداشت. تقویت مهارت خودآگاهی نشانه‌های خود را در تمام قسمت‌های زندگی فردی و اجتماعی نشان می‌دهد و باعث افزایش اعتمادبه‌نفس و افزایش ارتباطات می‌شود.
این مهارت آرامش و حس خوب را زندگی هدیه می‌دهد. خواندن کتاب‌های حوزه روانشناسی و گوش‌دادن به پادکست یکی از راه‌های افزایش خودآگاهی است. وب‌سایت تسهیلگران محصولات متنوعی در این زمینه آماده کرده‌اند که با مراجعه به فروشگاه می‌توانید از این خدمات بهره ببرید و به خودآگاهی دست بیابید.
