در کتاب روش های نوین ترک اعتیاد اثر آقای مهدی انصاری‌زاده (انتشارات نظری) می‌خوانیم: «باتوجه‌به اینکه اعتیاد یک بیماری جسمی روانی است و تمام کارکردهای اساسی فرد را دچار اختلال می‌کند؛ نیاز به همراهی و همفکری برای غلبه بر این مسئله بزرگ عصر، امری ضروری است.» در ادامه می‌خوانیم: «پزشکان با کشف روش های نوین درمان اعتیاد (بر مبنای) پزشکی و مهندسان پزشکی با ابداع ابزارهای نوین درمانی، روان‌شناسان با ایجاد و خلق نظریه‌های نوین روان‌درمانی و جامعه‌شناسان با بررسی آسیب‌های اجتماعی و ارائه راه کارهای درمان اعتیاد، سعی در غلبه بر یکی از چالش‌های بزرگ این عصر دارند.» در میان بسیاری از تبلیغاتی که روی دیوارها نصب می‌شوند؛ شاهد انبوهی از تبلیغات مربوط به روش های نوین درمان اعتیاد هستیم.
برای مطالعه مقاله «تغییرات مثبت در زندگی؛ چگونه تغییرات کوچک زمینه ساز تغییرات بزرگ می‌شوند؟» کلیک کنید.
اعتیاد بلایی خانمان‌سوز است که تا کنون قربانیان زیادی گرفته و هنوز هم متوقف نشده است. چه بسیار جوانان رعنایی که در اوج جوانی خمیده‌اند، کودکانی که پرپر شده‌اند و… . متأسفانه امروزه علاوه بر مواد مخدر سنتی، سیلی از مواد مخدر صنعتی در گوشه‌وکنار شهرها و روستاها خریدوفروش می‌شوند و انسان‌های بسیاری را به نابودی می‌کشانند. با پیشرفت علم پزشکی شاهد تبلیغاتی درباره ترک اعتیاد با روش های جدید هستیم. البته تمام راهکارهای درمان اعتیاد باید تحت‌نظر پزشک باشند و نمی‌توان به مراکزی که تخصصی در این زمینه ندارند اعتماد کرد. در ادامه مطلب از مجموعه تسهیلگران به بررسی روش‌های ترک و درمان اعتیاد می‌پردازیم.
درمان اعتیاد
یکی از روش های درمان اعتیاد روش سنتی است. در ترک اعتیاد به روش سنتی ابتدا سم‌زدایی بدن انجام می‌شود. در این روش برای مدت طولانی از چند روز تا چند هفته بیمار به‌جای مصرف مواد مخدر از انواع داروهای مسکن و آرام‌بخش استفاده می‌کند. این روش نیازمند صبر و حوصله زیاد است و گاهی به دلیل استفاده بیش از حد از متادون و کدئین اعتیاد جدید در فرد پدید می‌آید و فرد دچار نوع دیگری از اعتیاد می‌شود. به همین دلیل است که باید ترک اعتیاد با روش های جدید انجام شود و تنها به سراغ روش های نوین درمان اعتیاد رفت.
راهکارهای درمان اعتیاد
ابتدا به‌صورت کلی درباره انواع روش‌های ترک اعتیاد صحبت می‌کنیم.
- ترک اعتیاد سقوط آزاد: در این روش مصرف مواد به‌صورت ناگهانی قطع می‌شود. به دلیل قطع ناگهانی مواد بدن دچار شوک ناگهانی می‌شود. این روش بسیار خطرناک است؛ زیرا نتایج رضایت‌بخشی به دنبال ندارد. در این روش بیماران در صورت بهبود دوباره مصرف مواد را شروع می‌کنند.
- ترک اعتیاد تدریجی: این روش از اصولی‌ترین روش های نوین درمان اعتیاد است. در این روش بدون آسیب به جسم و روح بیمار، فرد می‌تواند با کمک پزشک مواد مخدر را ترک کند. در این روش به‌صورت اصولی و آگاهانه میزان مصرف مواد کاهش می‌یابد تا زمانی که فرد کاملاً از مصرف مواد رها شود.
- روان‌درمانی: در این روش فرد تحت‌نظر روان‌شناس متخصص قرار می‌گیرد و پزشک تلاش می‌کند مشکلات را ریشه‌یابی کند و برای بهبود حالت روانی و زخم‌های روحی بیمار تلاش می‌کند.
- ترک اعتیاد با دارو: ترک اعتیاد با کمک داروها نیز انجام می‌شود؛ ولی باید توجه داشت که این نوع داروها نیز اعتیادآور هستند؛ اگر بدون تجویز پزشک یا بیشتر از دوز تجویزی پزشک مصرف شوند، ممکن است فرد به داروها اعتیاد پیدا کند. این روش نیز باید تحت‌نظر پزشک متخصص انجام شود. در این قسمت به مبحث ترک اعتیاد با روش های جدید می‌پردازیم.
روش های نوین درمان اعتیاد
اولین قدم برای ترک اعتیاد مشخص‌کردن نوع ماده مخدر و میزان مصرف آن است. همان‌طور که قبلاً گفتیم ترک اعتیاد باید تحت‌نظر پزشک متخصص انجام شود. به‌خاطر داشته باشید که بیماران با یکدیگر فرق دارند. بر همین اساس روش های نوین درمان اعتیاد مختلف هستند. باوجوداینکه اعتیاد یکی از پیچیده‌ترین بیماری‌های روانی است؛ ولی اگر فرد اراده قوی برای درمان داشته باشد و راهکارهای درمان اعتیاد را به‌صورت اصولی دنبال کند، قطعاً درمان خواهد شد. همان‌طور که عوامل زیادی سبب بروز یک بیماری مانند سرطان می‌شوند؛ در مورد اعتیاد نیز عوامل زیادی دخیل هستند. اعتیاد یک بیماری روحی، روانی و بدنی است که باید بر اساس روش‌های صحیح پزشکی و در محیطی کاملاً محترمانه درمان شود. در مبحث ترک اعتیاد با روش های جدید چند نمونه از جدیدترین روش‌های پزشکی را معرفی می‌کنیم.
۱. ترک اعتیاد با روش های جدید؛ روش سم زدایی فوق سریع (UROD)
در این روش که یکی از اولین راهکارهای درمان اعتیاد است در مدت ۶-۴ ساعت، تمام سموم بدن بیمار بدون کوچک‌ترین ناراحتی خارج می‌شود. در روش سم زدایی فوق سریع در تمام مدت سم‌زدایی بیمار بیهوش است. بیهوشی تحت‌نظر پزشک متخصص بیهوشی و دو پرستار مجرب انجام می‌شود. سپس داروی مناسب جایگزین مورفین وارد بدن می‌شود. تا زمانی که بدن قادر به تولید دوباره اندورفین شود از این مواد جایگزین استفاده می‌شود.
۲. درمان با بوپره نورفین
یکی دیگر از روش های نوین درمان اعتیاد درمان با بوپره نورفین است. بوپره نورفین که به‌صورت قرص است وابستگی و اعتیاد به اپیوپیدها را کاهش می‌دهد. در این نوع درمان بیمار در طول ۲-۱ هفته با استفاده از داروی سابوتکس درمان می‌شود.
برای مطالعه مقاله «زندگی در لحظه شما را به موفقیت نزدیک می‌کند» کلیک کنید.
۳. روش های نوین درمان اعتیاد؛ روش درمانی نوروفیدبک
در بین روش های نوین درمان اعتیاد، روش نوروفیدبک تکنولوژی را به‌صورت بسیار مشخص بکار می‌گیرد. اساس شکل‌گیری روش درمانی نوروفیدبک بر اساس یک پدیده عصب‌شناختی است که در آن نواحی مختل شده مغز تحریک می‌شوند. بیمار با تمرکز بر محرک‌های دیداری و شنیداری دریافتی قادر خواهد بود عملکرد مغز خود را تغییر دهد. با تکرار جلسات، بیمار به سطحی از توانایی خواهد رسید که فرایندهای جسمی و روانی خود را بیشتر تحت کنترل بگیرد.
۴. تحریک عمیق مغز
روش تحریک عمیق مغز (DBS) که یکی از روش های نوین درمان اعتیاد است؛ الکترودهایی در نواحی خاصی از مغز کاشته می‌شوند. این الکترودها با تولید تکانه‌های الکتریکی، تکانه‌های غیرطبیعی را تنظیم می‌کنند. تکانه‌های الکتریکی می‌توانند بر سلول‌ها و مواد شیمیایی خاص در مغز اثر بگذارند. در زیر پوست، در قسمت بالای قفسه سینه دستگاه شبه ضربان‌سازی قرار می‌گیرد که میزان تحریک را کنترل می‌کند.
۵. ترکیب بوپروپیون و نالترکسون
یکی از کاربردی‌ترین راهکارهای درمان اعتیاد به شیشه استفاده از ایمپلنت نالتروکسان و بوپروپیون است. نالترکسون از داروهای گیرنده مواد مخدر است و میل به مصرف شیشه را کاهش می‌دهد. بوپروپیون نیز جزو داروهای ضدافسردگی است و در درمان افسردگی بعد از ترک متامفتامین مؤثر است.
۶. روش های نوین درمان اعتیاد؛ روش ماتریکس
یکی دیگر از موارد مربوط به ترک اعتیاد با روش های جدید روش ماتریکس است که برای درمان اعتیاد به کوکائین مؤثر است. بیمارانی که تحت درمان به روش ماتریکس قرار می‌گیرند در یک برنامه درمان سرپایی ۱۶ هفته‌ای شرکت می‌کنند. تحقیقات نشان می‌دهد که این روش درمانی علاوه بر کوکائین برای مواد مخدر دیگر هم مؤثر است. بیماران تحت پشتیبانی یک درمانگر واجد شرایط و ماهر قرار می‌گیرند. درمان می‌تواند به‌صورت فردی یا گروهی باشد.
۷. استفاده از کمپرال
یکی از جدیدترین راهکارهای درمان اعتیاد به الکل، کمپرال (آکامپروسات) است. این دارو بر عملکرد مغز تأثیر می‌گذارد و میل به مصرف الکل را کاهش می‌دهد.
۸. ترک اعتیاد با روش های جدید؛ تحریک الکتریکی
یکی دیگر از روش های نوین درمان اعتیاد به مواد مخدر روش تحریک الکتریکی است. در روش تحریک الکتریکی مغز یا RTMS پالس‌های مغناطیسی قسمت‌های خاصی از مغز را تحریک می‌کنند. پالس‌ها موجب تحریک سلول‌های عصبی و درنتیجه تغییر در مدار عصبی می‌شوند. پالس‌های مغناطیسی هیچ دردی ایجاد نمی‌کنند. تحریکات نورونی موجب تغییر رفتارهای اعتیادآور می‌شوند. قبل از انجام روش RTMS در موارد زیر باید با پزشک مشورت کرد:
- زنان باردار
- بیمار باسابقه تشنج و صرع
- بیماری‌های جسمی خاص
- مصرف داروهای خاص
این روش درمانی بدون بیهوشی انجام می‌شود.
۹. الکتروشوک
الکتروشوک در میان روش های نوین درمان اعتیاد گزینه مناسبی برای ترک اعتیاد با روش های جدید است. روش الکتروشوک درمانی برای درمان اختلالات روانی، زمینه‌ای بیمار و درمان عوارض روانی ناشی از سوءمصرف مواد استفاده شده است. افراد زیر در فهرست ممنوعیت الکتروشوک درمانی قرار دارند:
- زنان دارای حاملگی‌های پرخطر
- افرادی که به‌تازگی دچار سکته مغزی یا قلبی شده‌اند.
- افراد دچار ورم مغزی (CNS)
- افراد دارای فشار مغزی بالا
یکی از نکات مهم درباره ترک اعتیاد توجه به تغذیه بیمار است. تغذیه مناسب در زمان ترک اعتیاد بسیار مهم است. در مرحله ترک اعتیاد باید سیستم ایمنی بیمار تقویت شود. استفاده از مولتی‌ویتامین‌ها و مکمل‌ها می‌تواند در تجدید قوای فرد بسیار مؤثر باشد. همچنین مصرف فراوان مایعات موجب دفع سریع‌تر مواد مخدر از بدن می‌شود و سرعت بهبودی افزایش می‌یابد. مصرف پروتئین‌ها، ویتامین‌ها، امگا ۳ و سبزیجات نیز می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بیمار و بهبود خلق‌وخوی او کمک کند. مصرف الکل، مواد قندی و نوشیدنی‌های گازدار ممنوع است.
برای مطالعه مقاله «فرق کمپ با کلینیک ترک اعتیاد چیست؟» کلیک کنید.
جمع‌بندی
اعتیاد یکی از مشکلاتی است که موجب بروز مشکلات بسیاری در تمام سطوح جامعه شده است. امروزه با پیشرفت علم پزشکی شاهد ظهور روش های نوین درمان اعتیاد هستیم. در مبحث راهکارهای درمان اعتیاد جنبه‌های جسمی و روانی بیمار در نظر گرفته می‌شود. ترک اعتیاد با روش های جدید بر مبنای تحقیقات و پژوهش‌های علمی و پزشکی است. وقتی بیمار تصمیم می‌گیرد خود را از دام مواد افیونی رها کند، باید از روش های درمانی نوین که بر مبنای اصول علمی و پزشکی هستندُ تبعیت کند و از درمان‌های خودسرانه، بدون نظر پزشک و روان‌شناس خودداری کند.
