علاوه بر سلامت جسمی، سلامت روان نیز اهمیت زیادی در زندگی انسان دارد. درحقیقت توجه به مزایای سلامت روان موجب می‌شود تا فرد از یک زندگی طبیعی و نرمال برخوردار بوده و در مواجهه با چالش‌های زندگی واکنش‌های درستی از خود نشان دهد. راهکارهای رسیدن به سلامت روان چندان پیچیده و دشوار نیستند و با به‌کارگیری روش‌های ساده و عملی می‌توانیم سلامت روان خود را تثبیت کنیم. در این مقاله از وب‌سایت تسهیلگران دلایل توجه به اهمیت سلامت روان را بررسی می‌کنیم.
سلامت روان چیست؟
در تعریف عامه عدم ابتلا به مشکلاتی مانند اضطراب، افسردگی، پرخاشگری، اسکیزوفرنی و… سلامت روان نامیده می‌شود؛ ولی سازمان بهداشت جهانی این تعریف را به‌گونه‌ای دیگر بازگو می‌کند. بر اساس تعریف سازمان جهانی بهداشت منظور از سلامت روانی حالتی از آسایش است که در آن فرد توانایی‌های بالقوه خود را درک کرده و بتواند بر اضطراب‌ها و چالش‌های معمول زندگی غلبه کند.
چنین فردی قادر است عملکرد فردی و اجتماعی مفید در جامعه داشته باشد. همان‌طور که مشاهده می‌شود مزایای سلامت روان تنها به خود فرد محدود نمی‌شود و طیف گسترده‌تری را در برمی‌گیرد. در جامعه امروزی باتوجه‌به مشکلات و چالش‌های زندگی مدرن، توجه به اهمیت سلامت روان بیشتر نمود می‌یابد. درحقیقت سلامت روان مسئله‌ای فراتر از عدم ابتلا به بیماری یا مشکلات روانی بوده و برای داشتن یک زندگی باکیفیت و معمولی ضروری است.
مزایای سلامت روان
منظور از سلامت روان داشتن رفاه جسمی، روانی و اجتماعی است. وقتی فرد بتواند در مواجهه با چالش‌های زندگی بهترین تصمیم را اتخاذ کرده و آرامش ذهنی خود را حفظ کند از سلامت روان برخوردار است. لازمه این کار، داشتن درک صحیح از توانایی‌های فردی، موقعیتی که در آن قرار گرفته و کنترل هیجانات است.
همان‌طور که ورزش و فعالیت فیزیکی موجب تقویت عضلات و ماهیچه‌ها می‌شود برای داشتن سلامت ذهن و روان هم عادات و تکنیک‌های خاصی لازم است. به همین دلیل با استفاده از تکنیک‌های ساده و کاربردی می‌توان به سلامت روانی رسید. مهم‌ترین مزایای سلامت روان عبارت‌اند از:
- بهبود روابط بین‌فردی و اجتماعی
- توسعه نگرش فردی و اجتماعی
- کاهش خطر ابتلا به افسردگی
- دستیابی به تفکر عمیق و همه‌جانبه
- افزایش عزت‌نفس و اعتمادبه‌نفس
- دستیابی به راهکارهای سالم زندگی کردن
- کاهش اضطراب و بهبود خلق‌وخو
- حفظ خونسردی و آرامش در مواجهه با موقعیت‌های دشوار
توجه به اهمیت سلامت روان نیاز ضروری برای برخورداری از یک زندگی سالم است. برای بهره‌مندی از مزایای سلامت روان روش‌های متعددی وجود دارد که با به‌کارگیری آن‌ها می‌توان از ظرفیت‌های بالقوه فردی بهره برد.
راهکارهای رسیدن به سلامت روان
باتوجه‌به مزایای سلامت روان و اهمیت این موضوع در بهره‌مندی از یک زندگی سالم، راهکارهای متعددی وجود دارد و رعایت آن‌ها نقش زیادی در ارتقای سلامت روحی روانی خواهد داشت. برخی از مهم‌ترین راهکارهای رسیدن به سلامت روان عبارت‌اند از:
۱. پذیرفتن خود
برای رسیدن به آرامش ذهنی و روانی، خود را آن‌گونه که هستید بپذیرید. هر فرد ویژگی‌ها، استعدادها و خصوصیات اخلاقی خاصی دارد. اولین گام در جهت توجه به اهمیت سلامت روان، پذیرفتن ویژگی‌های ظاهری و استعدادهایی است که در ما نهادینه شده است.
مقایسه خود با دیگران موجب آزار روحی و بروز اضطراب در فرد می‌شود. این موضوع می‌تواند موجب استرس، تضعیف روحیه و کاهش اعتمادبه‌نفس می‌شود. وقتی خود را آن‌گونه که هستید بپذیرید و برای افزایش نقاط قوت خود تلاش کنید حس خوبی گرفته و عزت‌نفس در شما بیشتر می‌شود و مزایای سلامت روان را خواهید دید.
۲. بهره مندی از مزایای سلامت روان با ورزش و فعالیت های فیزیکی
انجام فعالیت‌های ورزشی موجب آزادسازی مواد شیمیایی در مغز شده و فرد احساس سرخوشی و نشاط می‌کند. ورزش‌کردن مداوم علاوه بر تقویت عضلات بدن، در سلامت روان نیز نقش داشته و باعث افزایش تمرکز، خواب و اعتمادبه‌نفس می‌شود. با ورزش‌کردن و انجام فعالیت‌های فیزیکی می‌توان از مزایای سلامت روان برخوردار شد.
۳. صحبت کردن درباره احساسات
همه انسان‌ها در زندگی خود با احساسات مختلف دست‌وپنجه نرم می‌کنند. یکی از راهکارهای توجه به سلامت روان صحبت درباره احساسات و نگرش‌های منفی و حتی مثبتی است که ممکن است فرد را آزار دهند. البته باید توجه داشت که مخاطب شما باید فردی امین و قابل‌اعتماد باشد و صحبت با او از بار روانی شما کم کند.
۴. ایجاد عادت های مفید و سازنده
برنامه‌ریزی برای دنبال‌کردن یک روتین زندگی سالم می‌تواند موجب دستیابی به آرامش روانی شده و درنتیجه از مزایای سلامت روان مانند کاهش استرس بهره‌مند خواهید شد. گوش‌دادن به موسیقی، پیاده‌روی در دل طبیعت، رایحه‌درمانی، استراحت زیر نور آفتاب، مطالعه کتاب و حتی تمیزکردن خانه روش‌هایی ساده ولی کاربردی هستند که نقش مهمی در افزایش سلامت روان دارند.
5. پیروی از رژیم غذایی سالم
حذف عادت‌های ناسالم غذایی از دیگر راهکارهای رسیدن به سلامت روان و برخورداری از مزایای سلامت روان است. برای برخورداری از روانی سالم و ذهنی آرام این عادت‌ها را از زندگی خود حذف کنید:
- مصرف کافئین، الکل و چربی
- مصرف غذاهای حاوی مواد نگهدارنده و قندها
- مصرف بیش از اندازه غذاهای سرخ‌کردنی
- مصرف بیش از اندازه برنج و آرد سفید
در عوض غذاهای سالم را جایگزین کنید؛ زیرا مواد غذایی نیز نقش مهمی در سلامت مغزی و درنتیجه نگرش فرد دارد. مواد غذایی سالم عبارت‌اند از:
- میوه‌ها و سبزی‌ها
- ماهی حاوی امگا ۳
- استفاده از آجیل و مغزیجات
- آووکادو
- سبزی‌های برگ سبز تیره مانند اسفناج
۶. توجه به اهمیت سلامت روان با خواب کافی
یکی از مهم‌ترین فاکتورهای برخورداری از سلامت جسم و روان استراحت و خواب کافی است. تحقیقات نشان داده افرادی که کمتر از ۶ ساعت در شب می‌خوابند بیشتر از دیگران دچار مشکلات و ناراحتی روانی می‌شوند. به همین دلیل برای برخورداری از مزایای سلامت روان باید ساعات خواب خود را تنظیم کرده و از یک برنامه منظم خواب پیروی کنید. خواب و استراحت کافی از جمله راهکارهای مدیریت استرس در زندگی نیز هستند.
۷. برنامه ریزی برای آینده
یکی دیگر از راهکارهای مفید و توجه به اهمیت سلامت روان داشتن اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت است. برای این منظور باتوجه‌به توانایی‌های خود برای آینده برنامه‌ریزی کنید. اهدافی منطقی برای خود تعیین کنید و با یک برنامه‌ریزی منسجم برای رسیدن به آن‌ها تلاش کنید. داشتن هدف و امید به آینده موجب می‌شود تا هم‌زمان برای دستیابی به آرامش روحی تلاش کرده و از مزایای سلامت روان برخوردار شوید.
۸. بهره مندی از مزایای سلامت روان با محدود کردن شبکه های اجتماعی
گشت‌وگذار در شبکه‌های اجتماعی نقش زیادی در تضعیف سلامت روان دارد. باتوجه‌به گستردگی شبکه‌های مجازی، چک‌کردن مداوم این شبکه‌ها موجب می‌شود تا خود را با دیگران مقایسه کرده و دچار اضطراب و حتی اختلال اضطراب اجتماعی می‌شوید. درنتیجه اعتمادبه‌نفس شما به میزان زیادی کاهش یابد. از طرف دیگر پرداختن بیش از اندازه به شبکه‌های اجتماعی موجب انزوا و گوشه‌گیری از اطرافیان و درنتیجه بروز افسردگی و پرخاشگری در فرد می‌شود. به همین دلیل با محدودکردن شبکه‌های مجازی می‌توان به میزان زیادی از مزایای سلامت روان برخوردار شد.
۹. وقت گذراندن با خانواده و دوستان
ارتباط سالم با اطرافیان و دوستان نقش مهمی در افزایش سلامت روحی روانی فرد دارد. باتوجه‌به اهمیت سلامت روان در روابط بین‌فردی، لازم است با خانواده و دوستان خود ارتباط سازنده و مؤثر داشته باشید. با این روش نه‌تنها حمایت عاطفی دیگران را خواهید داشت؛ بلکه در شما احساس ارزشمندی و تعلق خاطر به اطرافیان شکل می‌گیرد. از طرف دیگر اشتراک‌گذاری تجربیات مفید افراد در چنین جمع‌هایی نقش مهمی در برخورد با چالش‌ها دارد و مهارت ارتباط موثر در فرد تقویت می‌شود.
مهم ترین علائم سلامت روان
فردی که تلاش می‌کند با یک برنامه سالم و اصولی از مزایای سلامت روان برخوردار شود نه‌تنها از نظر فردی رشد خواهد کرد؛ بلکه در جامعه نیز ارزشمند است. مهم‌ترین علائم سلامت روان عبارت‌اند از:
- داشتن نگرش مثبت به زندگی و اطرافیان
- پیروی از یک برنامه غذایی و زندگی سالم
- داشتن روابط مثبت و سازنده با دیگران
- داشتن هدف و برنامه‌ریزی برای آینده
جمع‌بندی
یکی از مهم‌ترین نیازهای فردی که نقش مهمی در پیشرفت زندگی فردی و اجتماعی دارد برخورداری از سلامت روان است. افزایش عزت‌نفس و اعتمادبه‌نفس، بهبود روابط فردی و اجتماعی و کاهش اضطراب برخی از مهم‌ترین مزایای سلامت روان هستند. باتوجه‌به اهمیت سلامت روان در زندگی فردی و اجتماعی لازم است راهکارهای سالمی را در زندگی خود به‌کار گیریم.
ورزش و فعالیت‌های فیزیکی، پذیرفتن خود، محدودکردن شبکه‌های اجتماعی و پیروی از عادت‌های رفتاری و غذایی سالم از جمله راهکارهای رسیدن به سلامت روان هستند. مؤسسه تسهیلگران مجموعه‌ای متشکل از مشاورانی آگاه و دلسوز است که تلاش می‌کنند با ریشه‌یابی مشکلات فردی بهترین راه برای درمان را یافته و برای دستیابی به یک زندگی سالم به فرد کمک کنند. تسهیلگران تلاش می‌کند تا پنجره‌ای جدید به زندگی افراد باز کند تا افق‌های جدیدی از معنا برایشان هویدا شود. برای دریافت مشاوره یا اطلاعات بیشتر می‌توانید به صفحه تماس با ما مراجعه کنید.
